Veere

Ontdek de verhalen achter alle locaties op zaterdag 15 juni in Veere, met medewerking van Erfgoed Zeeland!

Info & tickets

Grote Kerk Veere

Van een verwoestende brand in 1686 tot een wetsontwerp voor de verkoop én sloop van de kerk in 1875: dat de Grote Kerk in Veere er al meer dan 500 jaar staat is niet vanzelfsprekend. Mummiekat Gries heeft zijn leven duidelijk niet voor niets gegeven: ondanks al deze ellende is de laatgotische kruisbasiliek nog steeds van heinde en verre te zien. In 1908 zat schrijver Nescio bovenop het dak van de kerk in Veere, wat hij ‘Nirwana’ noemde. Op zo’n 35 meter hoogte zat hij op het gemak “over Walcheren te koekeloeren”. En niet alleen Walcheren! Op een goede dag kon je zover kijken als de Schouwse duinen, maar ook De Dikke Toren van Zierikzee en de stad Goes waren te zien. Tegenwoordig kun je niet meer zomaar het dak van de kerk op. Wél kun je, mits de vleermuizen er niet van hun winterslaap genieten, de 52 meter hoge toren beklimmen!

De toren
Eigenlijk moest ‘ie 100 meter hoog worden, de toren van de Grote Kerk in Veere. Uiteindelijk werd het een toren van slechts 52 meter hoog, maar wél eentje vol geheimen. Zo werd er in 1958 de 500 jaar oude mummiekat Gries ontdekt, die naar alle waarschijnlijkheid door de bouwers van de kerk werd ingemetseld. Sommige steenhouwers en metselaars uit de late middeleeuwen geloofden dat katten het kwaad zouden weren. Hopelijk hebben de bouwvakkers van tegenwoordig daar andere ideeën over, want de Grote Kerk heeft ondanks Gries’ offer heel wat ellende moeten doorstaan. Wil je Gries ontmoeten? Dat kan! De mummie maakt sinds 2020 onderdeel uit van de Experience in de Grote Kerk in Veere.

Oudestraat 26, 4351 AV Veere

Kleine Kerk Veere

Fàilte, willkommen. bienvenue! Door de eeuwen heen heeft de Kleine Kerk, onderdeel van de Grote Kerk, vele geloofsgemeenschappen welkom geheten. Na de reformatie ging het koor van de Grote Kerk, wat uit drie beuken bestond, dienst doen als aparte kerk. De in 1837 gesloopte noordbeuk was van 1613 tot 1799 een echte Schotse kirk. De voormalig thuishaven van de Schotten, met wie Veere tot op de dag van vandaag een warme band onderhouden, werd van 1799 tot 1816 een toevluchtsoord voor de Lutheranen. Zo rond diezelfde tijd verliet de Waalse gemeente de nu nog bestaande midden- en zuidelijke beuk. Deze gemeente, die er sinds 1685 kerkte, bestond uit hugenoten die waren gevlucht uit Frankrijk en de Zuidelijke Nederlanden toen daar de godsdienstvrijheid werd ingeperkt. Tegenwoordig houdt de PKN zijn diensten in de Kleine Kerk.

Kapellestraat 27, 4351 AL Veere

Zeemanskamer

In de Zeemanskamer van huis Den Spieghel voel je de creativiteit gewoon door de eeuwenoude balken stromen.  Het 16e-eeuwse gebouw werd jarenlang bewoond door verschillende kunstenaars. Vanaf 1910 werd het huis gebruikt als atelier door W.F.A.I. Vaarzon Morel, respectievelijk vader en grootvader van schilders Willem Vaarzon Morel sr. en Wim Vaarzon Morel jr.. Toen het woonhuis van de familie, het prachtige pand De Werf waar tegenwoordig een restaurant in huist, tijdens de Eerste Wereldoorlog werd gevorderd als uitkijkpost voor het leger, werd Den Spieghel naast atelier ook woonhuis. Helaas herhaalde de geschiedenis zich en werd in 1943 Den Spieghel gevorderd door de Duitse bezetter. Hierna woonden nog twee generaties Vaarzon Morel in het huis aan de voormalige Turfkaai. Tegenwoordig is de hal van Den Spieghel omgebouwd tot expositieruimte annex concertzaal.

Kaai 81, 4351 AC Veere

Stadhuis – Vierschaar

“God hebbe de ziele” werd er in het Register van criminele saecken van de Vierschaar van Veere geschreven als een verdachte werd veroordeeld tot “rechten metten swaerde”, oftewel onthoofding. Meerdere malen werd deze straf uitgesproken in de Vierschaar, gevestigd in het voormalig stadhuis van Veere, waar schout en schepenen vanaf het eind van de 15e eeuw tot begin 19e eeuw recht spraken. Ondanks dat men het volk probeert te overtuigen dat bekentenissen werden gedaan “buyten alle banden of pynen van isere”, werden veel verdachten toch op een zeker moment tijdens hun proces gemarteld. Hebben wij even geluk dat rechtszaken tegenwoordig niet meer in de Vierschaar maar in de rechtbank worden behandeld!

Markt 5, 4351 AG Veere

Cisterne

Hoeveel betaal jij voor het water uit de kraan? In Veere werd in de 19e eeuw één cent per emmer water gevraagd, die met een katrol uit de cisterne werd getakeld. De cisterne in Veere is met zijn Tudor-bogen een uniek monument., De waterput, voor Veerenaren “De Fontein”, werd tussen 1541 en 1543 gebouwd en in 1551 overdekt. De bouw van de put valt daarmee samen met het moment waarop Veere de officiële stapelplaats wordt voor Schotse wol. Toch was de cisterne niet alleen bedoeld voor de Schotse kooplieden, die met het opgevangen water werden voorzien in hun behoefte aan drinkwater en spoelwater voor de wol. Het was in die tijd redelijk normaal om een put te bouwen naast een kerk: het grote oppervlak van het dak zorgde voor veel water wat goed van pas kwam in tijden van droogte of bij een brand. De cisterne kwam in de eeuwen na het vertrek van de Schotten ook goed van pas: Veere werd pas in 1938 aangesloten op de waterleiding!

Oudestraat, 4351 AL Veere