De afgelopen weken heb ik verschillende gesprekken gehad met een aantal mensen uit Bergen op Zoom, die de laatste maanden van de oorlog hebben meegemaakt. Op zoek naar dat ene kleine verhaaltje wat de geschiedenis tastbaar maakt.

 

Het moet een vreemde tijd zijn geweest. De meeste wisten al dat de geallieerden waren geland in Normandië en dat Frankrijk bevrijd was. Zelfs Antwerpen was op 4 september al verovert. Pas begin oktober laaide het oorlogsgeweld weer op. In de verte waren de oprukkende Canadezen al te horen. In die tijd en zeker tijdens de oorlog was het stil.  Er reed veel minder verkeer en honden kon je al van kilometers ver horen. Ook een geweerschot klonk duidelijk, zelfs vanuit de verte. Zo kwam de oorlogsmachine met haar kanonnen steeds dichterbij, maar niet tot aan Bergen op Zoom. Het duurde nog tot 27 oktober voordat Bergen op Zoom werd bevrijd. Dat was bijna een kleine maand wachten voordat de Nederlandse vlag weer kon worden uitgestoken. En daar zoek ik nu mijn verhaal; in die laatste weken van de oorlog. Het moet ook een bijzondere tijd zijn geweest; die spanning van de bevrijding en eventuele represailles van de bezetter. Die kan raar uithalen, dat hadden ze al laten zien op Dolle Dinsdag. Een kat in het nauw maakt rare sprongen, als die zich maar niet keerde tegen de bewoners van Bergen op Zoom. Die kleine anekdotes en markante verhalen willen we gebruiken om die tijd te laten herleven. Het verhaal van de getuige is de scene en met gelijkende acteurs brengen we die op locatie tot leven. Het zal nog even puzzelen worden…

De warme weken van afgelopen tijd hebben niet geholpen om de zoektocht naar Plekken van Plezier makkelijker te maken. Het was warm, warmer voor de kermis in Tilburg te warm. Dat valt dan tegen als je speciaal voor die middag een planning hebt gemaakt om een rondje te lopen en wat contacten op te doen en informatie te verkrijgen. Inventief als ze zijn, had de uitbaters over water laten sproeien en spuiten om voor een verkoeling te zorgen. Een beetje raar om te zeggen, gezien de omstandigheden, maar we kwamen van een koude kermis terug thuis.

 

Kort daarop krijg ik contact met de Krabbeklutsers. Op de route ligt hun bouwloods. Al vanaf het begin wil ik iets met Vastenavend doen; toch één van de Plekken van Plezier voor veel mensen. Het is echter ontzettend lastig om dat vorm te geven. Hoe kun je in een korte tijd het gevoel van Vastenavend overbrengen?

Als ik de loods binnenloop zie ik het meteen; dit is de perfecte plek voor het idee. Wagenontwerper en bouwer René Kools gaat me voor en laat de werkplaats zien. Precies zoals een werkplaats er uit moet zien. Een half afgebouwd figuur, een gigantisch hoofd, schetsen voor kleinere objecten, overal gereedschap, een gecontroleerde chaos en maar toch heel opgeruimd. Hier kun je gelijk aan de slag. Heerlijk. Een schot in de roos. Ik krijg ook te horen dat de Dubbelstraat eigenlijk het epische centrum is van Vastenavend in Bergen op Zoom: klein maar fijn. De wagen waar ze nu aan het bouwen zijn is, al aan het publiek getoond. Door tegenslag kwam de wagen niet echt uit de verf, dus doen ze het dit jaar nog een keer. Maar dan beter. Enthousiast nemen we afscheid. Er is materiaal genoeg en dan zijn we nog niet eens op de zolder geweest die vol staat met oud werk!  Hier kan een klein museumpje worden gemaakt met een korte route door het gebouw om zo, in 3 minuten, even van de wereld te zijn.

Sorteren en arrangeren, componeren en de dynamiek vinden voor de routes is de volgende stap.